رایحههای عطر
رایحه ابتدایی
ترنج یا Bergamot از دسته مرکبات و نوعی نارنج است که در درختان کوتاه ترنج رشد میکند که چیزی بین لیمو، پرتقال و گریپفروت میباشد. محل اصلی کشت آن در منطقه کالابریا در جنوب ایتالیا میباشد اما در برزیل و آرژانتین نیز کشت میشود. نام آنرا از شهر Bergamo در ایتالیا که اولین بار در آنجا روغن ترنج فروخته شده و بعد از آن به سمبلی برای آن منطقه و آن شهر تبدیل شد. ترنج میوهای خوردنی نیست و به خاطر روغنش کشت میشود و به خاطر رایحه شیرین و خنکش به طور وسیعی در عطرسازی استفاده میشود. روغن ترنج در چای ارلگری، آبنباتسازی و آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به ...
گریپ فروت یا Grapefruit تنها میوه از دسته مرکبات، که به صورت طبیعی از ابتدا وجود نداشته است و میوه ای دو رگه میباشد. لیمو، پرتقال، ماندارین و سایر مرکبات فوق العاده آبدار توسط سیاحان پرماجرای اروپایی به آمریکا آورده شدند، اما گریپ فروت یک گونه نسبتا جوان میباشد که در قرن هجده میلادی از باربادوس (جزیرهای میان دریای کارائیب و اقیانوس اطلس شمالی و شمال شرق ونزوئلا) نشات گرفته است.
این میوه را در زبان انگلیسی «میوه خوشهای» (grape+fruit) مینامند، زیرا به شکل خوشه به مقدار زیاد، حتی تا دوازده عدد بر روی شاخه میروید. گریپ فروت یک دورگه ی گیاهی متشکل از پاملو (Pomelo نوعی میوه ی گوشتی) و پرت...
پتی گرین یا Petitgrain روغنی با بوی گل مانند که از برگها و پوست درخت پرتقال و دیگر مرکبات گرفته میشود و رایحه ملایم و خنک رزی - چوبی دارد.
اسطوخودوس یا Lavender گلی دوستداشتنی، سردهای مشتمل از ۲۵ تا ۳۰ گونه مختلف از دسته گیاهان گلدار و از خانواده نعناعیان میباشد. اسطوخودوس گلهای کوچک خوشهای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است که در محیط های سنگی آفتابی رشد می کند و اصالتا برای منطقه مدیترانه و کوههای شمال اسپانیا است. گلهای این گیاه جاذب زنبور عسل بوده و عسل مرغوبی از آن تولید میشود.
خواص درمانی این گل فوقالعاده بسیار است و در آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده میشود) برای بیخوابی استفاده میشود. اسطوخودوس در آشپزی...
رایحههای ادویهای یا Spicy Notes مانند جوزهندی، وانیل، دارچین، میخک و ... که معمولاً در عطرهای دسته شرقی استفاده میشوند.
رایحه میانی
گل بنفشه یا Violet که به آن بنفشه شیرین نیز میگویند در منطقه مدیترانه و آسیای صغیر رشد میکند. بنفشه از قدیم به خاطر رایحه شیرین و گلی و به خاطر خواص درمانی در درمان بیماریهای سرماخوردگی، آسم، دردهای مفصلی و عفونتها معروف است. بنفشه نماد آتن در باستان و یکی از گلهای مورد علاقه ناپلئون بناپارت بوده و در قرن 19 عطر آن بسیار محبوب بوده است. از برگهای بنفشه نیز در عطرسازی استفاده میشود و رایحهای متفاوت از خود بنفشه دارد. بنفشه از گروه رایحههای گلی است و رایحهای پودری، شیرین، چوبی و گلی دارد.
گل یاسمن یا Gardenia گلی تزئینی و بسیار زیبا با گلهای سفید معطر که نامش از گیاهشناس آمریکایی Dr Alexander Garden گرفته شده است. گلی که در شرق دور، در هند و چین میروید، مانند گل یاس که به طور سنتی به چای اضافه میشود. گلی سمبل عشق، توازن و ظرافت که متأسفانه تاکنون به صورت طبیعی از آن روغنی استخراج نشده است و در عطرسازی فقط به صورت گل خشک رایحه آن استخراج شده است. گل یاسمن از گروه رایحه گلهای سفید که دارای رایحه گلی، شیرین و کمی آروماتیک شبیه به گل یاس است.
گل مریم گلی یا Sage گیاهی همیشه سبز از خانواده Salvia یا سلوی یا مریمگلی است که رایحهای خنک، کمی فلفلی و آروماتیک دارد.
زنجبیل یا Ginger گیاهی با 1000 گونه که اصالتاً برای جنوب شرقی آسیا، چین و شرق هند است و در آشپزی، زیبایی، عطرسازی و پزشکی کاربرد دارد و به طور مثال در غذای سنتی کره جنوبی یعنی Kimchi نقش ویژهای دارد اما چای زنجبیل معروفترین کاربرد آن در آسیاست. رایحهای تند و تیز دارد و با رایحههای چوبی، وانیل و رایحه مرکبات به خوبی همخوانی داشته و در بسیاری از عطرها استفاده شده میشود.
رایحه پایانی
خس خس یا Vetiver جز رایحه های چوبی و شرقی عصارهای در عطرسازی است، که از گیاهان و علفهای شرقی که در زیر درختان میروید، گرفته میشود. خسخس گیاهی از خانواده علفیان و اصالتا برای جنوب هند، اندونزی و سریلانکا میباشد و معمولا در مناطق مرطوب و باتلاقی و شرایط سخت میروید. از این عصاره در ترکیب عطرهای نیش یا Niche و عطرهای مردانه بیشتر استفاده میشود.
خنک و تند بودن، دادن طراوت و افزایش خنکی در رایحه مرکبات و پایدارسازی رایحههای فرار در عطر از ویژگیهای این عصاره میباشد. خسخس رایحهای خنک، تند و کمی تلخ دارد و بوی آن مانند چوب، شکلات تلخ و بوی سیگار میباشد. در قدیم از خسخس و ریشههای آ...
چوب درخت گایاک یا Guaiac Wood درختی کوتاه که چوب آن از سختترین چوبها و فنریترین آنها در دنیا است. از قرن 16 در آمریکا در درمان بیماری تبخال و برای حکاکی از آن استفاده شده است. مغز چوب آن رنگی قهوهای، مشکی و سبز میتواند داشته باشد و امروزه در تهیه الوار و زغال چوب از آن استفاده میشود. رایحهای دودی چوبی دارد و در عطرهای Niche از آن بیشتر استفاده میشود.
چوب صندل سفید یا Sandalwood که دارای رایحه کلاسیک و شرقی چوب و شیر (شیرین و چوبی) که ملایم و قوی است، میباشد. صندل سفید از گونه درختان صندل میباشد که جز ترکیبات مهم و باارزشی در عطرسازی میباشد و دارای چوبی سخت و زردرنگ است. تاریخچه آن به 4000 سال قبل و به کشورهای هند، یونان، مصر و روم برمیگردد. در ساختن معابد از آن استفاده میشده و در مصر، مردم از آن در مومیایی کردن انسانها استفاده میکردهاند.
لابدانوم یا Labdanum رزینی قهوهای رنگ و چسبنده که از انواع گل لادن به دست میآید. این رزین از دوران باستان در عطرسازی و پزشکی (به عنوان مرحم) کاربرد داشته است. رزین یا اَنگُم دستهای از ترکیبات اسیدی و چسبناک است که از بسیاری از درختان، درختچهها و حیوانات ترشح میشوند. امروزه رزینها کاربرد گستردهای در عطرسازی دارند و توسط استخراج و تقطیر برگها و شاخههای گیاهان تولید میشوند. رایحهای قوی و عمیق چرم و عنبرگونه که رایحه اصلی در دسته عطرهای شیپره میباشد.
دود معطر یا بخور خوشبو یا Incense که در لاتین به معنی To Burn دود ناشی از سوزاندن مواد معطر و آروماتیک است. در مراسمهای مذهبی و آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده میشود) برای ایجاد حالتی خوب و پوشاندن بوهای بد استفاده میشود. دود معطر در تمام فرهنگها و تاریخها وجود داشته، جایی که از سوزاندن برگها، گلها، عسل، چوبها و... برای ایجاد آن استفاده میشده است، اما اصالتاً برای مصر باستان جایی که از صمغ و شیرههای درختان برای ایجاد دود معطر استفاده میشده است. از دود معطر در درمان ترس، اضطراب و استرس و تلطیف فضا جهت آرامش ...
مشک یا Musk از گروه رایحههای حیوانی که باعث پایداری و رایحه گرم در عطر میشود. مشک در قدیم از آهوی تبتی گرفته میشد اما اکنون به صورت شیمیایی تهیه میشود. مشک به عنوان پایدارساز در تمام عطرها و معمولا در رایحه پایانی استفاده میشود. مشک شدت تبخیر رایحههای اصلی را کم کرده و باعث ماندگاری بیشتر عطر میگردد.